Zasiłek dla bezrobotnych ma za zadanie częściowo zastąpić utracony dochód z pracy. W celu uzyskania zasiłku dla bezrobotnych należy najpierw zarejestrować się w NAV jako osoba poszukująca pracy.
1. Kto może otrzymać zasiłek dla bezrobotnych?
Główne warunki otrzymania zasiłku dla bezrobotnych:
- Twój czas pracy został zredukowany o co najmniej 50 procent.
- Twój dochód z pracy wynosił co najmniej 1,5 G (kwota bazowa wymiaru świadczeń społecznych) w minionym roku lub średnio co najmniej 3 G w ciągu trzech ostatnich zakończonych lat kalendarzowych.
- Jesteś zarejestrowany/a jako osoba poszukująca pracy i co 14 dni przysyłasz kartę meldunkową.
- Rzeczywiście poszukujesz pracy.
- Mieszkasz lub przebywasz w Norwegii.
2. Specjalne postanowienia dotyczące wybranych grup
Więcej informacji o zasadach obowiązujących w następujących przypadkach:
- Okresowe zwolnienie z pracy, całkowite lub częściowe
- Utrata pracy z powodu upadłości pracodawcy
- Obywatele EOG /obywatele Norwegii, którym przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych w krajach EOG
- Zakończenie obowiązkowej służby wojskowej
3. Kiedy można ubiegać się o zasiłek?
Wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych można składać na tydzień przed pierwszym dniem całkowitego lub częściowego bezrobocia.
Ważne, aby wniosku nie składać za wcześnie. Urząd NAV nie może przyznać zasiłku dla bezrobotnych zanim warunki uzyskania tego zasiłku zostaną spełnione, dlatego zbyt wcześnie nadesłany wniosek może zostać odrzucony.
4. Jak należy ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych?
Najpierw należy zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy. W lokalach NAV można otrzymać pomoc w tej kwestii, jeśli korzysta się z dostępnych tam komputerów.
Najłatwiej jest ubiegać się o zasiłek drogą elektroniczną przez internetowy portal Ditt NAV (Twój NAV). Osoba ubiegająca się o zasiłek dla bezrobotnych musi udzielić NAV pewnych informacji, które należy załączyć do wniosku.
Jeśli miało się przerwę w otrzymywaniu zasiłku, która trwała do 52 tygodni, i chce się ponownie otrzymywać zasiłek, z zasady należy ubiegać się o wznowienie zasiłku dla bezrobotnych.
5. Od jakiego momentu wypłacany jest zasiłek dla bezrobotnych?
Osoby, które zarejestrowały się jako poszukujące pracy, mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych od daty rejestracji, pod warunkiem, że w ciągu czterech tygodni złożą kompletny wniosek o zasiłek. Zatem w większości przypadków ma się do czterech tygodni na skompletowanie całej wymaganej dokumentacji, nie tracąc przy tym pieniędzy. Jeśli potrzebuje się więcej czasu, należy skontaktować się z NAV.
Jeśli składa się wniosek o zasiłek dla bezrobotnych, nie jest on wypłacany za trzy pierwsze dni. Dni te nazywa się czasem oczekiwania. Jeśli pracownik utracił pracę z własnej winy i nie potrafi tego odpowiednio uzasadnić, czas oczekiwania wydłuża się o minimum osiem tygodni.
Czas oczekiwania liczony jest od dnia złożenia wniosku o zasiłek. Oznacza to, że wniosek o zasiłek dla bezrobotnych powinno się złożyć w pierwszym dniu bezrobocia. Należy zatem od razu złożyć wniosek o zasiłek, mimo, że nie zostanie on wypłacony za dni oczekiwania. Przez cały czas oczekiwania należy również przysyłać karty meldunkowe.
Osoby, które otrzymały odprawę od wcześniejszego pracodawcy, z zasady nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych, aż do zakończenia okresu objętego odprawą. Mimo wszystko wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych należy składać od pierwszego dnia po zakończeniu stosunku pracy, aby urząd NAV mógł stwierdzić, od kiedy wnioskodawcy będzie przysługiwać zasiłek dla bezrobotnych. Do wniosku należy załączyć kopię umowy o odprawie, która została zawarta z pracodawcą.
6. Karta meldunkowa i informacje dla NAV
Warunkiem otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych jest informowanie NAV o swojej sytuacji. Na karcie meldunkowej podaje się, czy nadal chce się być zarejestrowanym jako poszukujący pracy, czy się pracowało i ewentualnie ile godzin przepracowało się w ciągu ostatnich 14 dni. Należy również podać informacje o chorobie, wakacjach, kursach itp. Karty meldunkowe trzeba dokładnie wypełniać i wysyłać je we właściwym terminie. Nadesłanie karty meldunkowej z opóźnieniem będzie wiązało się z potrąceniem części zasiłku.
Obowiązek wysyłania karty meldunkowej powstaje wraz z zarejestrowaniem się jako osoba poszukująca pracy, nawet jeśli nie otrzymało się jeszcze odpowiedzi na wniosek o zasiłek.
Udzielenie NAV błędnych informacji może wpłynąć na prawo do dalszych wypłat zasiłku i może prowadzić do roszczenia zwrotu wypłaconych kwot oraz do odpowiedzialności karnej.
7. Jaka jest wysokość zasiłku dla bezrobotnych?
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych obliczana jest na podstawie dochodu i ewentualnych świadczeń społecznych z poprzedniego roku (lub na podstawie średniej z trzech ostatnich lat przed złożeniem wniosku o zasiłek). Zasiłek dla bezrobotnych wynosi około 62,4 procent dochodu przed opodatkowaniem. Dochód przekraczający 6 G (kwota bazowa wymiaru świadczeń społecznych) i jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka nie są wliczane w podstawę wymiaru zasiłku dla bezrobotnych.
Przy obliczaniu wymiaru zasiłku dla bezrobotnych bierze się pod uwagę następujące świadczenia społeczne:
- Zasiłek chorobowy (Sykepenger)
- Zasiłek opiekuńczy (Omsorgspenger)
- Zasiłek pielęgnacyjny (Pleiepenger)
- Zasiłek edukacyjny (Opplæringspenger)
- Zasiłek dla kobiet ciężarnych (Svangerskapspenger)
- Zasiłek rodzicielski (Foreldrepenger)
- Zasiłek dla bezrobotnych (dagpenger)
Osoby objęte obowiązkiem alimentacyjnym lub mające na utrzymaniu dzieci poniżej 18 roku życia, otrzymują dodatek w wysokości 17 koron na dziecko przez pięć dni w tygodniu. Można również ubiegać się o dodatek na dzieci zamieszkałe w krajach objętych przepisami EOG i/lub przepisami Nordyckiej konwencji o zabezpieczeniu społecznym. Jeśli oboje rodzice pobierają zasiłek dla bezrobotnych, dodatek na dziecko przysługuje tylko jednemu z nich.
8. Niższa stawka zasiłku w przypadku pracy, choroby
Stawka zasiłku dla bezrobotnych może zostać obniżona na podstawie informacji podanych w karcie meldunkowej.
Jeśli osoba pobierająca zasiłek pracowała lub wykonywała inną czynność równoważną z pracą, stawka zasiłku zostaje obniżona. Jeśli było się aktywnym przez ponad połowę ustalonego zwykłego czasu pracy w okresie objętym obowiązkiem zgłoszeniowym, zasiłek za ten okres nie zostanie wypłacony. „Zwykły czas pracy” to czas pracy, który obowiązywał przed częściowym lub całkowitym bezrobociem. NAV ustala zwykły czas pracy i jest on podany w decyzji wysyłanej przez do pobierającego zasiłek.
Osoby, które były na zwolnieniu chorobowym, nie otrzymują zasiłku dla bezrobotnych, ale mogą mieć prawo do zasiłku chorobowego.
W przypadku osób pobierających emeryturę, rentę lub inne świadczenia z NAV, zasiłek dla bezrobotnych może zostać obniżony o wysokość tych świadczeń.
9. Jak długo można otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych?
Długość okresu wypłacania zasiłku dla bezrobotnych zależy od wysokości dochodu w poprzednim roku kalendarzowym lub od średniego dochodu z ostatnich trzech lat przed złożeniem wniosku o zasiłek. Oznacza to:
- 104 tygodnie przy dochodzie wynoszącym minimum dwukrotność kwoty bazowej wymiaru świadczeń społecznych
- 52 tygodnie przy dochodzie wynoszącym mniej niż dwukrotność kwoty bazowej wymiaru świadczeń społecznych.
Specjalne postanowienia dotyczące wybranych grup:
- Osoby, które właśnie ukończyły obowiązkową służbę wojskową, mogą otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych maksymalnie przez 26 tygodni.
- Pracownicy okresowo zwolnieni otrzymują zasiłek dla bezrobotnych przez okres do 26 tygodni w okresie 18-miesięcznym, jeśli ich czas pracy został zredukowany co najmniej o 50 procent.
- Okresowo zwolnieni pracownicy przemysłu rybnego mogą otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych przez maksymalnie 52 tygodnie. Czas pracy musi być zredukowany o minimum 40 procent.
10. Zasiłek dla bezrobotnych i kształcenie się
Osoby, które się kształcą lub szkolą, z zasady nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych, lecz od zasady tej są wyjątki.
11. Zasiłek dla bezrobotnych i zakładanie własnej działalności?
Osoby bezrobotne otrzymujące zasiłek dla bezrobotnych mogą ubiegać się o utrzymanie zasiłku na czas planowania i zakładania własnej działalności.
12. Obowiązek zgłaszania zmian
NAV wstrzymuje wypłaty pieniężne dla osób, które przestały spełniać warunki otrzymywania zasiłku.
Zmiany dochodu, sytuacji rodzinnej i/lub sytuacji zawodowej, bądź planowany pobyt za granicą mogą mieć wpływ na kwotę wypłacaną z NAV. Dlatego też zmiany takie należy niezwłocznie zgłaszać do NAV.
13. Kiedy wypłacane są pieniądze?
Zasiłek dla bezrobotnych podlega opodatkowaniu i jest wypłacany na podstawie karty meldunkowej, którą wysyła się co 14 dni. Jeśli karta meldunkowa jest prawidłowo wypełniona i została wysłana w terminie, pieniądze zostaną wypłacone 2-3 dni po zarejestrowaniu karty meldunkowej przez NAV.
Niezbędne załączniki do wniosku o zasiłek dla bezrobotnych
Aby możliwe było rozpatrzenie wniosku o zasiłek dla bezrobotnych, musisz załączyć niezbędną dokumentację (musisz sam zadbać o kopie).
Dokumentacja stosunku pracy
Umowy o pracę i wymówienia/świadectwa pracy z wszystkich stosunków pracy w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy. Jeżeli nie miałeś umowy o stałym tygodniowym czasie pracy przez co najmniej sześć miesięcy przed redukcją czasu pracy, to musisz udokumentować wszystkie stosunki pracy w przeciągu ostatnich dwunastu miesięcy. Jeżeli nie miałeś pracy przez ostatnich dwanaście miesięcy, to musisz udokumentować wszystkie stosunki pracy z ostatnich trzech lat kalendarzowych, chyba że w ostatnim stosunku pracy miałeś stały tygodniowy czas pracy przez co najmniej sześć miesięcy.
Informacje, które muszą wynikać z dokumentów:
- Data rozpoczęcia i zakończenia stosunku pracy
- Tygodniowy czas pracy
- Przyczyna zakończenia stosunku pracy (jeżeli sam wypowiedziałeś pracę jako alternatywę do otrzymania wypowiedzenia z powodu ograniczeń produkcji, to musi to być udokumentowane)
- Okres wypowiedzenia
- Data wypowiedzenia
Jeżeli nie masz pisemnego wypowiedzenia/świadectwa pracy, lub miałeś zredukowany/nieregularny czas pracy, to musisz załączyć wypełniony formularz ” Potwierdzenie przyczyny zakończenia stosunku pracy”
Dokumentacja dochodów
NAV zasięga normalnie informacji o dochodach od władz podatkowych.
W okresie od stycznia do połowy lutego należy udokumentować dochody za ubiegły rok przedkładając:
- Roczne zestawienie płac i zaliczek podatkowych (Lønns- og trekkoppgave). Należy również przedłożyć odcinek pensji za miesiąc grudzień, na którym podane są łączne płace wypłacone w ciągu roku.
- Roczne zestawienie świadczeń wypłaconych Ci przez NAV
Inne dokumenty, których załączenie może być potrzebne
Dla osób mających osoby na utrzymaniu lub obowiązek alimentacyjny
Świadectwo urodzenia lub poświadczenie zameldowania/poświadczenia miejsca zamieszkania dzieci w wieku poniżej 18 lat, które utrzymujesz/lub na rzecz których posiadasz obowiązek alimentacyjny.
Jeżeli składasz wniosek o dodatek na dziecko zamieszkałe w innym kraju EOG, to musisz złożyć wypełniony formularz E-302. Formularz ten możesz otrzymać w miejscowym urzędzie NAV.
Dla osób nie będących obywatelami norweskimi
- Pozwolenie na pobyt i pracę.
Dla osób tymczasowo zwolnionych przez pracodawcę
- Zawiadomienie od pracodawcy o tymczasowym zwolnieniu, podające przyczynę zwolnienia, okres zwolnienia i w które dni pracodawca ma prawnie ustalony obowiązek płacowy.
Przy wniosku o zaliczkową wypłatę zasiłku dla bezrobotnych z powodu upadłości
- Potwierdzenie od syndyka upadłości odnośnie otwarcia postępowania upadłościowego musi zostać złożone, ewentualnie kopia orzeczenia sądowego. Musisz wypełnić i złożyć formularz “Oświadczenie własne – przeniesienie tytułu własności do roszczeń płacowych”
W przypadku wniosku o zasiłek dla bezrobotnych po odbyciu służby wojskowej/alternatywnej służby obywatelskiej
- Dowód odbycia służby. Okres odbycia służby musi jasno z niego wynikać.
Dla osoby, która przez ostatnich sześć miesięcy była lub jest uczniem szkoły/studentem
- Dokumentacja z uczelni odnośnie oficjalnej daty zakończenia studiów lub daty złożenia ostatniego egzaminu końcowego, lub potwierdzenie z uczelni, że zakończyłeś studia, jeżeli przerwałeś naukę.
Dla osoby otrzymującej rekompensatę za zakończenie stosunku pracy, lub odprawę od pracodawcy
- Kopię umowy o zakończeniu stosunku pracy, z której wynika za jaki okres otrzymałeś płacę lub rekompensatę płacową/odprawę, łączną sumę tych świadczeń oraz informacje o Twojej normalnej płacy miesięcznej wg stanu na miesiąc przed zakończeniem stosunku pracy.
Dla osoby, która pracowała w innym kraju EOG
- Może być aktualne złożenie formularza E-301 z kraju, w którym pracowałeś
Dla osoby w wieku powyżej 64 lat, która składa wniosek o zasiłek dla bezrobotnych na podstawie dawniejszych dochodów z działalności gospodarczej
- Kopia zeznania podatkowego, podstemplowana i podpisana przez urząd podatkowy.
Dla osoby, która pływała na morzu
- Książeczka marynarza/dokumentacja ostatniego rozliczenia płacowego
Dla osoby będącej w trakcie kształcenia się/chodzącej na kurs w momencie składania wniosku
- Dokumentacja musi zostać przedłożona i musisz złożyć wniosek na osobnym formularzu (NAV 04-06.05) o zachowanie zasiłku dla bezrobotnych podczas kształcenia się.(dostępny wyłącznie w języku norweskim.)
Źródło: www.nav.no